การฝึกซ้อม
การฝึกซ้อมมีผลต่อการเรียนเปียโนแค่ไหน และ ควรจะซ้อมนานเท่าไหร่ดี
แปลจาก http://suite101.com/article/piano-lessons-practice-guidelines-a149819
แปล เรียบเรียงโดย: ครูเจน
ผู้เรียนแต่ละวัย แต่ละระดับชั้น (พื้นฐาน ชั้นต้น ชั้นกลาง ชั้นสูง) ย่อมใช้เวลาในการซ้อมที่ต่างกัน คำแนะนำว่าควร
ซ้อมเท่าไหร่ จึงขึ้นอยู่กับความตั้งใจของผู้เรียนเอง และ ระดับความยากง่ายของบทเพลง
การซ้อมไม่เพียงพอนั้น เป็นเหตุผลแรก ๆ ที่ทำให้ครูสอนดนตรีทุกคนหนักใจ นักเรียนที่ไม่ซ้อมเลย จะทำให้เรียนไม่
คืบหน้า และ จะทำให้ไม่อยากเรียนในที่สุด การต่อรองว่าจะไม่ซ้อม หรือ การขี้เกียจซ้อม เป็นหนึ่งเหตุผลหลักที่ทำให้
ต้องหยุดเรียนเปียโนไป (ซึ่งหมายความว่า การที่ผู้ปกครองเสียเงินลงทุนในการซื้อเปียโน และ ค่าเรียนเปียโนที่ผ่าน
มาทั้งหมดแทบจะสูญเปล่า)
เครื่องดนตรีแต่ละชนิดนั้นแน่นอนว่าใช้เวลาฝึกซ้อมไม่เหมือนกัน คำถามที่ว่า ควรซ้อมเท่าไหร่ดีนั้น พิจารณาได้จาก
อายุ ระดับชั้น และ ความตั้งใจ ด้วย ตามคำแนะนำต่อไปนี้
ควรซ้อมนานเท่าไหร่ถึงจะเรียกว่าพอ
ที่จริงแล้ว นักเรียนควรจะได้ซ้อมทุกวัน และถ้าเป็นไปได้ ควรซ้อมเท่ากับจำนวนเวลาที่เรียน คือ เรียนครึ่ง ชม. ก็ควร
ซ้อมครึ่งชั่วโมงทุกวัน หรือ เรียน 1 ชม. ก็ควรซ้อม 1 ชม. ทุกวันเป็นต้น
แต่การซ้อมแบบนี้อาจจะเหมาะสำหรับผู้ใหญ่ที่เพิ่งเริ่มเรียนและไม่รู้ว่าจะเริ่มซ้อมยังไงดี แต่ในเปียโนชั้นสูงขึ้นไป
จำนวนชั่วโมงซ้อมก็มักจะเพิ่มตาม แต่ทั้งนี้ก็กลับมาที่จุดเดิมคือ ขึ้นอยู่กับ ความตั้งใจและความพยายามของนักเรียน
เอง เช่น นักเรียนที่เรียนเอกเปียโนในระดับมหาวิทยาลัย ได้เรียนเปียโน 1 ชม. ต่อ สัปดาห์ แต่อาจจะใช้เวลาซ้อมถึง
2-3 ชม. ต่อวันหรือมากกว่านั้นก็เป็นได้ แต่นักเรียนกลุ่มนี้เป็นข้อยกเว้น เพราะมีวุฒิภาวะที่จะกระตุ้นตัวเองได้แล้ว แต่
กับนักเรียนทั่วไป การซ้อมเท่ากับเวลาที่เรียนเพียง 5 วันต่อสัปดาห์ จะทำให้มีพัฒนาการอย่างก้าวกระโดด
คำแนะนำในการฝึกซ้อม
1. สำหรับนักเรียน 3-5 ขวบที่เพิ่งเริ่มเรียน ทั่ว ๆ ไปแล้ว ควรซ้อมเป็นเวลา 10 นาที นอกเสียจากว่า นักเรียนอยากเล่น
เปียโนเองเอามาก ๆ เพราะเป้าหมายหลักของการฝึกซ้อมในเด็กเล็กคือ เพื่อทำให้การฝึกซ้อมกลายเป็นส่วนหนึ่งของ
ชีวิตประจำวัน เพื่อให้เรียนรู้ที่จะรับผิดชอบ และ เพื่อความบันเทิง ถ้านักเรียนทำได้ตามนี้ เขาจะไม่รู้สึกว่าการเรียนเปีย
โนนั้นยากและน่าเบื่อ เมื่อบทเพลงยากขึ้น ต้องซ้อมเยอะขึ้น เขาก็จะไม่รู้สึกท้อแท้อะไรมากมาย
2. สำหรับนักเรียน 6-10 ขวบที่เพิ่งเริ่มเรียน การซ้อมอย่างน้อย ครึ่ง ชม. เป็นการเริ่มต้นที่ดี นักเรียนที่มีพรสวรรค์หรือ
อยากเรียนด้วยตัวเอง อาจจะใช้เวลาอยู่กับเปียโนได้มากกว่านั้น แต่โดยทั่วไป การซ้อม ครึ่ง ชม. ทุก ๆ วัน ก็ให้ผลที่
น่าพอใจอยู่แล้ว
3. เมื่อถึงเปียโนชั้นกลาง ควรซ้อมให้มากกว่าหรือใกล้ 45 นาที ต่อวัน เนื่องจากเพลงจะเริ่มซับซ้อนและยากขึ้น เพลง
ในระดับชั้นกลางนี้ ไม่ใช่เรื่องแปลกถ้าจะต้องใช้เวลาในการเรียนหลายอาทิตย์ การซ้อมที่ไม่เพียงพออาจจะทำให้ผู้
เรียนหงุดหงิดกับพัฒนาการที่ไม่ก้าวกระโดดเหมือนก่อน แต่ในจุดนี้ ผู้เรียนควรจัดเวลาแยกไว้ฝึกเทคนิคต่างหากด้วย
(Dozen a day, Czerny, Hanon, และอื่น ๆ) เช่นการเล่น สเกล และ อาร์เพจจิโอ เป็นต้น เวลาในการซ้อมเทคนิคนี้
ควรแยกออกต่างหากจากการซ้อมบทเพลงที่เรียน อาจจะใช้เวลา 15 นาทีต่อวัน
พัฒนาการของนักเรียนชั้นสูงนั้น ขึ้นอยู่กับเป้าหมายในการเรียนเปียโนเป็นอย่างมาก ในเวลา 45 นาทีต่อวัน นักเรียน
ชั้นสูงอาจจะทำอะไรได้ไม่มาก ฉะนั้น 1 ชม.ต่อวัน จะให้ผลลัพธ์ที่น่าพอใจมากกว่า ผู้เรียนเปียโนชั้นกลาง-สูง และ
นักเปียโน ที่เล่นเพลงคลาสสิค เพลงป๊อป และเพลงแนวอื่น ๆ ได้คล่องแล้ว จะพบว่า การซ้อม 45 นาที – 1 ชม. ต่อ
วันนั้นก็เกินพอที่จะรักษาเทคนิค ลองเล่นเพลงใหม่ ๆ และ พัฒนาทักษะการเล่น
สำหรับนักเรียนที่เรียนเปียโนเพื่อการแข่งขัน มักพบว่าตัวเองใช้เวลาซ้อมนานถึง 2-3 ชม. ต่อวัน ส่วนนักเรียนที่เตรียม
สอบเข้าทางด้านดนตรี มักจะซ้อมกันอย่างน้อย 3 ชม. ต่อวัน
การฝึกซ้อมสำหรับนักเรียนชั้นสูง
ในระดับวิทยาลัยขึ้นไป ในสายวิชาเอกดนตรี นักเรียนที่ฝึกซ้อมเพื่อเป็นนักดนตรีต่อไปในอนาคต ใช้เวลาซ้อม 3 – 6
ชม. ต่อวัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับข้อผูกมัดของแต่ละสถาบันการศึกษา
นักเปียโนควรฝึกซ้อมมากกว่า 2 – 3 ชม. ต่อวัน และควรแยกเวลาซ้อมออกเป็นช่วง ๆ เช่น เช้า กลางวัน เย็น อย่างละ
1 – 2 ชม. ควรซ้อมแบบมีเวลาพักที่เหมาะสมควบคู่ไปด้วย การแบ่ง ชม. การซ้อมแบบนี้จะช่วยให้ไม่เครียดจนเกินไป
เพราะความเครียดจะนำไปสู่ข้อผิดพลาด หรือซ้อมผิด เมื่อเล่นตรงไหนไม่ได้จริง ๆ ควรปรึกษา อาจารย์ผู้สอน เพื่อ
ขอคำแนะนำในการซ้อมใหม่ที่ถูกต้องจะดีกว่า เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นต่อ ๆ ไป
สำหรับนักเรียนทุกคน ตั้งแต่ผู้เริ่มเรียนจนถึงผู้ที่เรียกได้ว่าเป็นนักเปียโน การซ้อมเพียงเล็กน้อยแต่เป็นการซ้อมอย่างมี
สติ ตั้งใจ มีเป้าหมาย และ สร้างสรรค์ นั้น ย่อมมีประสิทธิภาพมากกว่าการซ้อมเรื่อยเปื่อยยาวนานหลาย ๆ ชม. ทำซ้ำ
ๆ แต่ทำแบบขอไปที ซึ่งแน่นอนว่าจะทำให้นิสัยไม่ดี และ เกิดข้อผิดพลาดได้ง่าย
สำหรับเด็กเล็กนั้น พ่อแม่ควรดูแลเรื่องการซ้อมให้ถูกต้องและมีประสิทธิภาพควบคู่ไปด้วย การเรียนเปียโนในเด็กเล็ก
นอกจากครูผู้สอนแล้ว การเอาใจใส่ของผู้ปกครองถือเป็นกุญแจหลักในด้านพัฒนาการ การเรียนให้ได้มีประสิทธิภาพ
ในวัยนี้นั้น ต้องใช้ความร่วมมือทั้งสามฝ่าย คือ ตัวนักเรียนเอง ผู้ปกครอง และ ครู เพื่อปลูกฝังนิสัยดังที่ได้กล่าวมา
แล้วข้างต้น